68 km

bewegwijzerd

Fietsen in het noord-oosten van België vergt een behoorlijke conditie want het hele parcours leidt je door een heuvelend land tussen 150 en 340 m boven de zeespiegel. Het is een pracht van een streek waarin je aardig wat grenzen overschrijdt: van Vlaanderen?Limburg (De Voerstreek) over Wallonië (de Platdietse streek) naar het duitstalig België van de Oostkantons. Je kunt er dus je praktische kennis van zowel je Nederland, Frans en Duits oefenen. De route nodigt je verder uit om mer dan 20 burchten, kastelen en een 16-tal kleine en middelgrote dorpen te ontdekken.

Beschijving


Vertrek: je kunt natuurlijk in elk van de dorpen vertrekken, maar wij starten onze tocht aan het kerkje van St-Pietersvoeren.

Je bevindt je bij je vertrek al meteen aan een van de best bewaarde katelen van de regio, een voormalige commanderie van de Duitse Orde, met ervoor het kerkje St.-Pietersstoel van St.-Pieters-Voeren. Tegen de abscis, voor aan de toegandspoort, zie je de grafsteen van de laatste commandeur, Willem Quaedt van Beeck (+ 1661).
Zoals hier bij dit kasteel het geval is, zal je verder merken dat de meeste van deze majestatische gebouwen en de bijbehorende domeinen nu privé-eigendom zijn. Ze zjn dus voor de toerist enkel interessant aan de buitenkant en n het landschap.

De route is bewegwijzerd (drie grenspalen en een kasteeldomentje op een 6-hoekig schild) maar niet overal even degelijk en regelmatig wijken wij er van af. We raden je daarom aan onze beschrijving in de gaten te houden!

Vertrek in de richting van St-Martens-Voeren, maar volg, bij de eerste splitsing, de weg naar RECHTS en wat verderdoor over het kruispuntje heen (de Kruisberg) in de richting van de Plank (na 2 km). Het gaat flink bergop. Als je aan een T-kruising bij het voormalige douanekantoor aankomt, moet je RECHTS afslaan, richting Aubel/Verviers. 500 m verder moet je naar LINKS, bergaf, naar het dorpje Teuven waarvan je de kerktoren beneden in het dal (LINKS) ziet opsteken. Daar moet je naartoe. Op het volgende kruispunt moet je daarom naar RECHTS en zo door het dorp uit. LINKS van je ligt het prachtig gerestaureerde kasteel van Sinnich, een voormalig Augustinessenklooster uit de 13e eeuw. Voor het huidige gebouw tekende de bekende Akense stadsarchitect Couven.
Een kilometer verder kom je aan het kasteel van Opsinnich (nu "Castel Notre Dame") De weg draait onder een spoorwegbrug door naar Remersdaal, maar jij moet voor het kasteeldomein door naar LINKS. Zo ga je over het bruggetje over de Gulp en tussen de paaltjes door, bergop, in de richting van het bos. Let wel op dat je steeds de verharde weg met veel bochten volgt en nergens inslaat.
Boven, op de grens van de Voerstreek met Sippenaeken, kom je RECHTS aan een gedenkteken dat er werd opgericht ter nagedachtenis van de slachtoffers van de elektrische draad die tijdens de 1ste Wereldoorlog bezet België en het neutrale Nederland scheidde. Wanneer je de helling afbolt, passeer je LINKS het kasteel van Beusdael. De legenden rond dit kasteel gaan terug tot Karel de Grote. De verstrekte toren (met muren van 2,5 m dik!) dateert uit de 13de eeuw, het woonhuis uit de 17de eeuw en de poort met de kapel werden opgetrokken in 1882.
Voorbij de burcht stijgt de weg weer totdat je in de bebouwde kom van Sippenaeken komt, waar je je laat leiden door de kronkelende afdaling. Je rijdt LINKS langs de kerk en RECHTS langs het gemeentehuis en het kleine schooltje. Je neemt de bocht naar RECHTS en als de weg zich lijkt te splitsen, houd je LINKS aan. Zo rijd je over het water en voor je de gemeente Gemmenich inrijdt, kan je in de bocht naar RECHTS een Mariabeeld zien. De weg stijgt en daalt afwisselend door weiden, afgeboord met flarden bos. Je moet steeds de hoofdweg blijven volgen. Wanneer RECHTS een doodlopende weg ligt, moet je deze niet inslaan, maar de berg afrijden. Je komt zo langs het vakantiedorp van de 3 grenzen (Parc des trois Frontières) en beneden in Gemmenich neem je de bocht naar LINKS. Je rijdt nu voorbij de kerk aan je RECHTERkant. Het is een gebedshuis dat een bezoek meer dan waard is, vooral voor zijn wondermooi houten retabel uit de 12e eeuw.
Je komt nu aan een fonteintje. Vanaf hier volg je even NIET het plaatje van de kastelenroute. Wie meer informatie wil over het oudste deel van het dorp, Volkerich (waar defamilie van de bekende César Franck woonde) of eens tot Aken wil kijken vanaf de hoge uitkijktoren, kan terecht bij de VVV in de winkelstraat (je slaat daarvoor RECHTS af aan de fontein).

Onze route loopt niet via Plombières zoals de bewegwijzerde Kastelenroute dat doet, maar wij gaan Rechtstreeks tot Moresnet-Kapel. Je rijdt hiervoor rechtdoor aan de fontein en neemt dan de eerste straat  RECHTS. Zo kom je terecht op een grote weg met uitzonderlijk veel verkeersplateaus. In Moresnet-Kapel rijd je tot aan de kerk. RECHTS van je is er een grote parking die doorloopt tot aan de Kruisweg (Calvaire). Het is een echt pelgrimsoord met een prachtig wandelpark waarin je 14 monumenten vindt die de kruisweg van Jezus Christus voorstellen. De verering van Maria Bloeide op in Moresnet na de genezing van de jonge Arnold Franck (in 1750) die aan de vallende ziekte leed. Franciskanen uit Aken namen de hele dienst aan de genadekapel over en het aandtal bedevaardes steeg enorm.

Rijd nu verder langs de kerk tot aan het verkeersplein, waar je rechtdoor moet. Voorbij de spoorwegbrug kom je in de gemeente Kelmis. Je volgt de bocht naar RECHTS. In het centrum van Kelmis vind je opnieuw de bordjes van d eKastelenroute. Volg die terug. Aan de T-splitsing draai je naar RECHTS en meteen neem je terug de eerste straat LINKS. Het is een smalle winkelstraat  met eenrichtingsverkeer. Aan de verkeerslichten rijd je LINKS de grote weg op tot aan het plaatje dat Hergentath aankondigt op 2 km. LINKS ligt het Geuldalmuseum (Göhltalmuseum) dat je de mogelijkheid biedt een algemeen beeld te krijgen over de zinkontginning (Kelmis/La Calamne dankt zijn economische welvaart grotendeels aan de aanwezigheid van zinkgrondstoffen), de geschiedenis en de Flora van het Geuldal. Je kunt er de "galmeiflora", typisch voor een zinkrijke bodem bewonderen.
Voorbij Kelmis rijd je verder de helling af.

In Hergenrath word je verwelkomd door een prachtig bloemenperk, in de zomer altans. Hergenrath is een deelgemeente van Kelmis en ze vormde tot 1920 samen met deze stad een "neutraal" gebied. Je kunt er de Eyneburcht (emmaburcht in de volksmond, naar de dochter van Karel de Grote) bezichtigen. Je zult hiervoor wel even moeten omfietsen. De juiste weg kun je best vragen in het Göhltalmuseum in Kelmis (Neu-Moresnet) of aan een dorpeling natuurlijk. Rijd nu verder naar het dorpje Hauset. 

Je komt daar door vanaf de kerk van Hergenrath de wegwijzer "Hauset" te volgen en steeds op de hoofdweg te blijven. Je bereikt het centrum na enkele flinke bochten, maar blijf wel steeds de hoofdweg bolgen. Voordat je het dorp inrijdt, kun je even rustig van de natuur genieten op de vlakke weg tussen het bos. In Hauset volg je het bordje van de Kastelenroute. Je houdt de hoodweg aan en zo kom je aan de kerk, LINKS van je en even verder rijd je over de Geul. Vanaf dat punt is het opnieuw stijgen geblazen. LINKS van je (aan de Rochuskapel) is er een zijweg die je naar Eynatten brengt. Deze sla je in. Je rijdt over de Boudewijnautoweg en je komt zo in het landelijke dorpje. Ook hier vind je sloten en kastelen: ksateel Vlattenhaus, het versterkte slot Raaf XIe E) en het kasteel Amstenrath. In het dorp volg je de aangegeven richting "Raeren". Aan de T-splitsing neem je LINKS (volg het bordje) en aan het verkeersplein ga je naar RECHTS in de richting van Raeren. Je rijdt nu een eindje over de grote weg tot in Raeren. Onderweg passeer je aan je LINKERzijde het kasteel Ravenhaus en verscheidene historische boerderijen. Wanneer je aan het kruispunt in het begin van Raeren komt, sla je RECHTSaf in de richting van Eupen. (wij volgen hier niet meer de bewegwijzerde Kastelenroute, die slaat hier naar LINKS af en wij naar RECHTS).

We raden je toch aan even een bezoekje aan deze "groene" gemeente te brengen en een ommetje te maken. Zo kan je het bekende "pottenbakkersmuseum" bezoeken, dat ondergebracht is in de Burcht van Raeren (aan het kruispunt even naar LINKS en daarna RECHTS. Het staat netjes aangegeven). Verder kun je ook nog het station bezoeken van de historische Vennbahn, een stukje Belgisch spoor door Duisland en de Hoge Venen.

Terug aan het kruispunt. Je gaat dus richting Eupen en je route verlaat de groene gemeente Raeren. Aan het volgende kruispunt, 1 km verderop, ga je RECHTS, weer richting Eupen. Vlakbij kan je kasteel Knopenburg vinden. De dalende kronkelweg brengt je naar het gehucht Belven. Wanneer je aan het kruispunt met de grote weg komt, neem je LINKS richting Luis (52km) en Eupen (6km). Na zo'n 2 km bemerk je RECHTS het kasteel "Liberné"m dat uit 1534 stamt. Even vor de kerk van Kettenis vind je weer een bordje van de Kastelenroute, dit kun je nu weer volgen. Voor de kerk moet je de straat naar RECHTS in gaan. LINKS zie je het kasteel Gross Weims. Aan het volgende verkeerspunt moet je RECHTS afslaan. Je komt daarna in een bocht naar LINKS, waar je goed de hoodweg moet aanhouden. Volg de wegwijzer "Walhorn" en je zit steeds goed. Je komt voorbij het Walhornerkreuz en even later rijd je zo Walhorn binnen. Aan de kerk (uit de 14de en 18de eeuw) volg je de bocht naar LINKS en de weg leidt je zo naar Lontzen (en Vaals).
Als je verder rijdt, moet je onder de autoweg door en vlak erna zou je LINKS richting Lontzen kunnen fietsen, MAAR doe dit NIET! Blijf steeds de hoofdweg volgen. Wanneer je na 1,5 km onder de spoorweg door rijdt, kom je in Astenet, een klein gehuchtje met aan je LINKERzijde het kasteel Thor en RECHTS het kasteel Mutzhof. Als je verder gaat en zo het dorpje verlaat, kom je na ca. 500 m voorbij het kasteel Neuhaus (LINKS). Aan de volgende T-splitsing (met Siennakapel), sla je LINKS af. (volg de bewegwijzering). Je rijdt nu richting Lontzen.
In dit gebied zie je overal oude, afgelegen boerderijen en boerderijtjes, vaak uit natuursteen en met kleine raampjes. Zij zijn erg typisch voor dit landschap. Op de boerderij "Gut Wind" wordt tegenwoordig nog steeds brood gebakken op traditionele wijze.
Aan je RECHTERzijde passeer je een klein dennenbos, dat valt hier op. Het kasteel Lontzen zie je al van in de verte liggen. Je rijdt de gemeente in en kunt meteen even rusten op een van de houten bankjes aan je RECHTERzijde. Als je dit niet nodig vindt, rijd dan gewoon verder tot aan het verkeersplein, waar je RECHTS moet afslaan. Je komt nu in de Schulstrasse, die je tot in Busch brengt. Je gaat er langs de17de-eeuwse St-Anna-kapel. Neem hier de bocht naar RECHTS, zoals aangeduid. De afwisselend eerst stijgend en dan weer dalende weg brengt je tot aan de Luikersteenweg, die je oversteekt. NIET het bordje van de Kastelenroute volgen! Je rijdt over een brug en onder de spoorweg door, en zo kom je in het centrum van Montzen. Op het grote dorpsplein, valt je meteen de muziekkiosk op. Je rijdt lands de kerk, in barokstijl, en slaat LINKS af richting Homburg.
(Wie de katelen "Graaf" (13de en 15de eeuw) en "Broich" (17de eeuw) wil bezoeken, moet een omweg maken via de rue H. Denis, gelegen aan je LINKERkant).
Rijd verderdoor en in de felle bocht naar LINKS (aan de Résidence St-Joseph) houd je goed LINKS aan. Je bevindt je nu weer enkele kilometers langs tussen akkers en weiden, met hier en daar een boerderij in natuursteen of vakwerk. Na zo'n 3 km kom je in Homburg. Het dorpje telt twee kasteelboerderijen die ergens verloren liggen op het einde van een holle weg: nl. Berlieren en Vieljaeren. Om deze te bereiken moet je aan de T-splitsing LINKS afslaan richting Aubel en het water van de Gulp over. RECHTS van je (rue de Rémersdael) ligt, op het einde van een lange holle weg, het kasteel Berlieren. Maar je volgt de grote weg en aan je LINKERkant bemerk je het kasteel Vieljaeren. Het werd grotendeels gebouwd in de 13de eeuw maar werd alles bij elkaar goed bewaard. Wanneer je nu aan een scheve kruising komt, rijdt je naar RECHTS, richting Hagelstein (Visé-Tongeren).
Geniet hier maar met volle teugen van het prachtige panorama, want tot op het kruispunt van Hagelstein en verderdoor tot aan het kasteeltje van Magis rijd je op een heuvelrug die de waterscheiding vormt tussen de dalen van de Berwijn en de Voer. LINKS van je kijk je over het stadje Aubel. Terhoogt van (de oprijlaan van) Stroevenbos, een gesloten hoeve RECHTS van je, passeer je het hoogste punt van Vlaanderen (287,5 m). Nog 300m verder, onmiddelijk na het kasteeltje van Magis (Rot), moet je RECHTS afdraaien. Daarna kan je je laten uitbollen door het droogdal van St-Pietser-Voeren, tot op het kerkpleintje, plaats van vertrek.